Een luchtweginfectie of respiratoire infectie is een ontsteking van het slijmvlies in de luchtwegen. In de ingeademde lucht kunnen zich allerlei ziekteverwekkers bevinden, zoals virussen en bacteriën.
Infecties van de bovenste luchtwegen, zoals verkoudheid en keelontsteking, worden meestal veroorzaakt door een virus en gaan vrijwel altijd zonder behandeling over. Infecties van de lagere luchtwegen zijn bijvoorbeeld longontsteking en bronchitis. Deze kunnen zowel door een virus als een bacterie worden veroorzaakt en kunnen leiden tot een ernstige ziekte. Elk jaar belanden mensen op de intensive care met een ernstige longontsteking. Vaak door griep, maar nu ook geregeld door COVID-19. Bacteriën, virussen of schimmels kunnen voor zo’n longontsteking zorgen. Longontsteking is een belangrijke doodsoorzaak in Nederland.
Dit zijn de virussen en bacteriën die luchtweginfecties kunnen veroorzaken: Adenovirus, Chlamydophila pneumoniae, Griep, Haemophilus influenza type b, Influenza type A (H7N9), Kinkhoest, Legionella, Mers-coronavirus, Mycoplasma pneumoniae, Pneumokokken, Psittacose, Q-koorts, Rhino
Wat zijn bacteriën en virussen?
Bacteriën zijn eencellige organismen. Ze zitten overal zoals op je huid, op tafel, het toilet, het keukendoekje, maar ze zijn met het blote oog niet zichtbaar, de gemiddelde grootte van een bacterie is één micrometer, eenduizendste deel van een millimeter. Er zijn goede bacteriën en slechte bacteriën. Als slechte bacteriën in het lichaam komen kunnen ze ziekmakend zijn. Dat komt doordat ze giftige stoffen maken.
Een bacterie is een cel zonder celkern en wordt ook wel een micro-organisme genoemd. Ze zijn zo klein, dat ze nog net met de lichtmicroscoop te zien zijn. Bacteriën zien er onder de microscoop uit als bolletjes, staafjes of spiraaltjes.
Onder de juiste omstandigheden kunnen bacteriën zich snel vermeerderen en zelfs overleven onder extreme weersomstandigheden. Dit doen ze door zichzelf telkens in tweeën te delen. Dit heet exponentiële groei. Zo kunnen er bij kamertemperatuur uit een enkele bacterie miljarden bacteriën ontstaan in een halve dag tijd.
Virussen zijn nog kleiner dan bacteriën. Als ze in het lichaam komen, kunnen ze net als bacteriën ziekmakend zijn. Van sommige virussen kan het lichaam zo ziek worden, dat het gevaarlijk wordt. Virussen leven en delen in kleine bouwstenen van het lichaam, die cellen heten. Als er te veel virussen in een cel zitten, gaat de cel stuk. En als er te veel cellen stuk gaan, kan men ziek worden of zelfs overlijden.
Een virus is een stukje DNA of RNA dat omgeven is door een eiwitmembraan. Verder heeft een virus geen eigen stofwisseling, geen organellen en kan het niet overleven zonder een gastheer. Hierdoor kun je zeggen dat een virus, in tegenstelling tot de schimmels en bacteriën, geen 'echte' cel is. Bovendien is een virus veel kleiner dan een bacterie.
Het eiwitmembraan dat zich om het virus heen bevindt, zorgt voor de bescherming van het virus. Virussen zijn besmettelijk en ze worden vaak overgebracht door de lucht of via voedsel. Voorbeelden van bekende virussen zijn de griep, verkoudheid en COVID-19 (coronavirus).
Nadat het virus een cel is binnengedrongen, gaat hij zijn eigen genetisch materiaal kopiëren. Wanneer hij zich meerdere keren heeft verdubbeld, zal de cel van de gastheer ‘sterven’. Het virus komt nu vrij in het lichaam. Buiten het lichaam blijft een virus maximaal één dag leven.
Een bekende eigenschap van een virus is dat ze zich snel evolueren. Dit wil zeggen dat ze voortdurend veranderen. Hierdoor is het soms lastig om een virusinfectie te bestrijden. Een virus kan niet worden bestreden met antibiotica. Een vaccinatie kan daarentegen wel helpen.
Wat doen bacteriën?
Ze groeien en delen. Hoe beter de omstandigheden voor de bacterie zijn, hoe sneller ze groeien en delen. Iedere deling betekent dat er uit één bacterie twee nieuwe ontstaan, die zich ieder ook weer in tweeën delen etc. etc. Bij gunstige omstandigheden kan bijvoorbeeld een E.coli-bacterie zich in 20 minuten delen. Dat wil zeggen dat één bacterie, over 20 minuten twee bacteriën zijn, over 40 minuten 2x2=4 en over een uur 4x2=8. Over 24 uur zijn dat er ruim 1.000.000.000.000.000.000.000 (1 triljard)!
Wat doen virussen
Ieder mens komt voortdurend in contact met mogelijke ziekteverwekkers zoals virussen. Soms dringt het virus het lichaam binnen en ontstaat een infectie. Als het virus zich verder uitbreidt, kunt u klachten krijgen. Het lichaam reageert op de indringer met een ontstekingsreactie. De stoffen die daarbij vrijkomen, geven ziekteverschijnselen. De verschijnselen hangen af van de eigenschappen van het virus en het lichaamsdeel of orgaan waarvoor het virus voorkeur heeft.
Virusinfectie
Griep en verkoudheden zijn de meest voorkomende virusinfecties. Veel virusinfecties worden door handcontact en hoesten overgedragen. De griep en verkoudheidsvirussen zitten in druppeltjes snot, slijm en speeksel. Door praten, hoesten of niezen worden de virussen verspreid. Dit gebeurt vooral in ruimten waar mensen dicht bij elkaar zitten en waar slecht geventileerd wordt, bijvoorbeeld in een trein of bus, een school of kinderdagverblijf.
Bron:RIVM / Nederlands Huisartsen Genootschap
Mobiele luchtreinigers van Clean Air Optima® bevrijden de binnenlucht van ziekteverwekkers zoals virussen, bacteriën en schimmelsporen
De luchtzuiverende werking van Clean Air Optima® luchtreinigers deactiveren in de binnenlucht aanwezige bacteriën, virussen en schimmelsporen. Hierdoor wordt het risico van allergische reacties, luchtweginfecties en het overdragen van bacteriën en virussen tot een minimum gereduceerd.